Binh lực và kế hoạch Chiến_dịch_tấn_công_Novgorod-Luga

Quân đội Liên Xô

Binh lực

Đầu năm 1944, phương diện quân Volkhov đóng quân theo một tuyến kéo dài từ Gontovoy Lipki đến Lezno, xa hơn nữa là từ sông Volkhov đến hồ Ilmen. Đồng thời, họ cũng chống giữ một đầu cầu vượt sông Volkhov trong khu vực Dymno-Zvanka - đầu cầu này quân đội Liên Xô đã lấy được từ hồi Chiến dịch tấn công Lyuban năm 1942.[3]

Cho đến đầu chiến dịch, Phương diện quân Volkhov có tổng cộng 22 sư đoàn bộ binh, 7 lữ đoàn bộ binh, 4 lữ đoàn xe tăng, 14 trung đoàn xe tăng và pháo tự hành, 2 lực lượng tăng cường cùng sự hỗ trợ của một lượng lớn các đơn vị pháo binh của cả ba phương diện quân (Volkhov, Leningrad, Baltic 2) và của Phương diện quân dự bị. Tổng cộng Phương diện quân Volkhov có 260.000 binh sĩ và sĩ quan[1], 400 xe tăng và pháo tự hành, 3.633 đại bác và súng cối, 257 máy bay của Tập đoàn quân không quân số 14[5]. Hai phương diện quân Leningrad và Volkhov sẽ được yểm hộ bởi 330 máy bay của Lực lượng không quân tầm xa[6].

Hỗ trợ cho mũi chủ công của hai phương diện quân Leningrad và Volkhov là mũi phụ công của phương diện quân Baltic 2, với nhiệm vụ tấn công theo hướng идрицком và phía Bắc của Novosokolniki nhằm găm giữ Tập đoàn quân số 16 (Đức), không cho quân Đức điều binh từ đơn vị này sang tăng viện cho Tập đoàn quân số 18. Thêm vào đó, lực lượng chủ lực của quân đội Liên Xô còn nhận được sự hỗ trợ của 13 lữ đoàn du kích (với quân số 35.000 người) [7]. Nhiệm vụ của các nhóm du kích là sẽ tổ chức nổi dậy tiêu diệt các chính quyền thân Đức ở địa phương, không cho quân Đức thực hiện các hành động tiêu thổ, phá hoại tài sản cũng như bắt dân cư Nga chở sang đất Đức, phá hoại các tuyến tiếp vận và liên lạc đường bộ của quân Đức, và giúp đỡ quân đội Liên Xô tiến công tiêu diệt địch.

Kế hoạch

Sơ đồ bố trí binh lực và hướng tấn công của các phương diện quân Leningrad và Volkhov.

Vào tháng 9 năm 1943, hội đồng quân sự của các Phương diện quân Leningrad và Volkhov đã trình lên Đại bản doanh Bộ Tổng tư lệnh Tối cao Liên Xô (STAVKA) kế hoạch và một cuộc tấn công quy mô lớn do hai phương diện quân này cùng phối hợp thực hiện, với mục tiêu là đánh bại chủ lực của Tập đoàn quân số 18 (Đức) và phá giải hoàn toàn sự uy hiếp của quân địch đối với thành phố Leningrad. Theo kế hoạch, hai phương diện quân phải cùng lúc tổ chức hai đòn đánh mạnh để tiêu diệt cụm quân Petergof-Strelna (được thực thi trong chiến dịch Krasnoye Selo-Ropsha của Phương diện quân Leningrad) và cụm quân Novgorod - đóng tại cạnh sườn của Tập đoàn quân số 18. Tiếp đó, quân đội Liên Xô sẽ phát triển lên Kingisepp, Luga và bao vây chủ lực của quân địch. Cuối cùng, Hồng quân sẽ tiến tới Narva, PskovIdritsa, hoàn tất việc giải phóng tỉnh Leningrad và tạo tiền để cho các cuộc tấn công mới vào khu vực Baltic[8][9].

Riêng về phần mình, hội đồng quân sự của Phương diện quân Volkhov đã chia kế hoạch tấn công của mình thành 3 giai đoạn. Giai đoạn thứ nhất, phương diện quân dự kiến sẽ đục thủng các phòng tuyến của quân Đức và giải phóng Novgorod. Giai đoạn thứ hai, phương diện quân phải đột phá sâu chừng 30 cây số và tiếp cận Luga. Việc giải phóng Luga và phát triển tấn công lên Ostrov, Pskov sẽ được thực hiện trong giai đoạn thứ ba. Nếu mọi chuyện diễn ra suôn sẻ, quân đội Liên Xô sẽ thi hành luôn "giai đoạn thứ tư" là chuẩn bị giải phóng nhanh các nước vùng Baltic[10].

Đòn tấn công chính của phương diện quân Volkhov sẽ do Tập đoàn quân số 59 thực hiện, đánh từ đầu cầu bên bờ trái sông Volkhov cách Novgorod 30 cây số về phía Bắc. Một mũi công kích khác của Tập đoàn quân số 59 sẽ được mở ở phía Nam của Novgorod với xuất phát điểm là đầu nguồn sông Volkhov ở hồ Ilmen. Hai mũi tấn công này sẽ vòng qua Novgorod, gặp nhau ở Lyubolyady và tạo thành vòng vây đối với quân Đức đồn trú trong Novgorod. Sau khi giải phóng thành phố này, Tập đoàn quân số 59 sẽ tiến lên phía Tây Bắc theo hướng Luga và tiến xuống phía Tây Nam theo hướng Shimsk. Nếu nhanh chóng giải quyết Luga, quân đội Liên Xô sẽ có cơ hội cắt đứt đường lui binh của quân Đức từ các khu vực Mga, Tosno, Chudovo và Lyuban, vốn sẽ rút chạy trước sức ép của các tập đoàn quân số 8, 54 và 67 thuộc Phương diện quân Leningrad. Nhìn chung, nhiệm vụ của cả hai phương diện quân là tìm mọi cách lấy lại quyền kiểm soát tuyến đường sắt Kirov và Tháng Mười - con đường huyết mạch nối thành phố Leningrad với vùng nội địa Liên Xô.

Kế hoạch được Đại bản doanh chấp thuận. Trong thời gian đó, do nhận được các thông tin về khả năng xảy ra một cuộc rút quân có tổ chức của Cụm Tập đoàn quân Bắc, Bộ Tổng tư lệnh Tối cao Liên Xô đã soạn thảo hai kế hoạch tấn công tương ứng với hai động thái có thể xảy ra của quân Đức: kế hoạch Neva-1 đặt trường hợp quân Đức tổ chức rút lui sớm và vì vậy quân đội Liên Xô phải lập tức tung quân tấn công truy kích kẻ thù; kế hoạch Neva-2 đặt trường hợp quân Đức sẽ cố bám trụ thêm một thời gian và quân đội Liên Xô sẽ tổ chức một cuộc tấn công được chuẩn bị kỹ lưỡng, lần lượt đột phá từng lớp phòng ngự của kẻ địch.

Quân đội Đức Quốc xã

Binh lực

Chong mặt đối diện với phương diện quân Volkhov tại đây là một phần Tập đoàn quân số 18 của Đức, bao gồm 3 sư đoàn bộ binh thuộc không quân, 6 sư đoàn bộ binh và 3 lữ đoàn bộ binh thuộc các quân đoàn số 38, 26, 28. Tại đây, quân Đức đã xây dựng được một hệ thống phòng ngự kỹ lưỡng bao gồm nhiều trung tâm phòng ngự, nổi bật nhất là các cứ điểm tại Mga, Tosno, Lyuban, ChudovoNovgorod. Tại hướng tấn công chính của khu vực phía Bắc Novgorod, quân Đức đã bố trí hai tuyến phòng ngự: tuyến thứ nhất chạy dọc theo tuyến đường sắt Novgorod - Chudovo, còn tuyến thứ hai dựa theo sông Kerest. Những khu vực xung quanh thành phố Novgorod cũng được bao bọc bởi ba lớp phòng thủ. Những tòa nhà bằng đá trong thành phố thì được tận dụng làm các hỏa điểm và boong-ke cho quân đồn trú.

Kế hoạch

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Chiến_dịch_tấn_công_Novgorod-Luga http://bigstonedragon.livejournal.com/628193.html http://www.1942.ru/book/wolchow900.htm http://leningradblokada.ru/na-podstupach-k-leningr... http://lib.ru/MEMUARY/1939-1945/KRIWOSHEEW/poteri.... http://militera.lib.ru/docs/da/blocade/index.html http://militera.lib.ru/h/leningrad/10.html http://militera.lib.ru/h/na_volhovskom_fronte/01.h... http://militera.lib.ru/memo/russian/meretskov/27.h... http://militera.lib.ru/memo/russian/meretskov/inde... http://militera.lib.ru/memo/russian/shtemenko/13.h...